​Grŵp Ymchwil Maethol-fferyllol

Mae llaeth yn gymysgedd aml-gydran sy'n cynnwys amrywiaeth o lipidau a phroteinau swyddogaethol gan gynnwys proteinau casein a maidd. Mae defnyddio ensymau proteinolytig penodol fel cymhorthion prosesu yn caniatáu cyflawni hydrolysis rheoledig drwy optimeiddio'r cyflwr adweithio. Mae optimeiddio o ran cyflwyniad swbstrad protein, amser a'r ensymau a ddefnyddir i gyd yn arwain at ddarnau peptid, llawer ohonynt yn cynnwys bioactifedd. Gall y darnau peptid hyn ffracsiynu gan ddefnyddio technolegau graddfa labordy a/neu beilot ac felly eu cyfoethogi i wella eu heffeithlonrwydd. Er mwyn deall natur y cyfansoddion hyn, rydym yn defnyddio technegau cromatograffig a dadansoddol amrywiol er mwyn eu nodweddu. Yn ogystal, defnyddir nifer o systemau in vitro i ymchwilio i weithred fiolegol y peptidau gan gynnwys: yr effeithiau ar ymatebion llidiol; atal erydiad deintyddol, mesuriadau gallu gwrthocsidiol ac effeithiau ar gamau metabolaidd sy'n bwysig mewn clefydau cardiofasgwlaidd, megis atal ensym sy'n trosi angiotensin (ACE) ar gyfer rheoli pwysedd gwaed acphriodweddau lleihau colesterol.

Mae'r tîm hefyd wedi ymchwilio i fioactifedd asidau brasterog sy'n deillio o laeth o ffynonellau buchol (buwch) a dromedaraidd (camel), y mae'r ddau ohonynt yn cynnwys asid linoleig cydgysylltiedig (CLA); asid brasterog gyda buddion iechyd honedig.

Mae un o ddiddordebau'r grŵp mewn flafonoidau glycosidig sydd wedi'u tynnu gan ddefnyddio toddyddion amrywiol o ffynonellau fel hadau fenugreek, olewydd a datys. Profir y darnau hyn trwy ychwanegu at systemau meithrin celloedd ac asesir eu bioactifedd wedi hynny.

Ymchwiliwyd i fio-actifedd y polyphenolau hyn sy'n deillio o blanhigion o'r ffynonellau hyn am eu rôl mewn angiogenesis ac am eu priodweddau gwrth-ficrobaidd a gwrthlidiol posibl. Mae'r polyphenolau a echdynnwyd yn cael eu hynysu a'u hadnabod gan ddefnyddio sbectrometreg màs cromatograffeg hylifol (LC-MS) ac fe'u defnyddir i gyfoethogi surop datys traddodiadol. O ran rheolaeth gwrth-ficrobaidd a gwrthlidiol, roedd surop datys yn cymharu'n ffafriol â mêl a ddefnyddir yn glinigol. Mae flafonoidau C-glycosidig sy'n deillio o hadau Fenugreek yn hynod imiwno-reoleiddiol wrth reoleiddio ymatebion macroffag a chelloedd endothelaidd.

 

Gan weithio gydag arbenigedd technegol Gareth Walters, rydym yn ymchwilio i effeithiolrwydd ensymau amaethyddol ailgyfunol (ffytasau) i fonitro eu gallu a'u heffeithlonrwydd i hollti a rhyddhau cydrannau bwyd naturiol (inositolau) o atchwanegiadau bwyd da byw amaethyddol wedi'u cyfnerthu â ffytate. Cefnogir ac ariennir y gwaith hwn gan AB Vista, cwmni amaethyddol rhyngwladol mawr sy'n cyflenwi atchwanegiadau bwyd maethol ledled y byd i ffermwyr moch a dofednod.

Fel rhan o gydweithrediad â'r Athro Les Baillie a’r Dr James Blaxland o Brifysgol Caerdydd, rydym yn ymchwilio i effaith darnau planhigion ar farcwyr llid mewn ffibroblastau dynol cynradd. Nod y gwaith hwn yw nodi'r effaith y gall planhigion a'u cydrannau ynysig penodol eu cael ar gelloedd croen sy'n rhan annatod o'r broses iacháu clwyfau. Gall hyn helpu i sefydlu rôl a mecanwaith posibl cyfansoddion naturiol mewn achosion lle mae iachâd clwyfau yn achosi problemau (megis mewn clefyd cronig) a darparu dulliau amgen o drin clwyfau sy'n fwy naturiol a chost-effeithiol o gymharu ag opsiynau triniaeth orchuddio drud sefydledig sydd ar gael ar hyn o bryd.

Mae gan y grŵp ddiddordeb hefyd ym mecanwaith gweithredu Mêl Manuka (o Seland Newydd) a ffurfiau mêl cyfatebol (er enghraifft, Mêl Cymreig) ar ffibroblastau dynol cynradd. Mae Mêl Manuka wedi, ac yn parhau i gael ei ddefnyddio fel triniaeth amserol ar gyfer amgylchedd amrywiaeth o glwyfau. Fodd bynnag, er bod cyfradd helaeth o’r gwaith yn ymwneud ag ymchwilio i briodweddau gwrth-facteriol mêl, mae llawer llai yn hysbys am effeithiau mêl ar gelloedd yn amgylchedd y clwyf. Nod y gwaith hwn yw nodi cydrannau therapiwtig mêl gyda'r nod o ddylunio 'dewis arall o fêl artiffisial' y gellid ei ddefnyddio yn y lleoliad clinigol i drin clwyfau.